Zadłużenie alimentacyjne to sytuacja, w której osoba zobowiązana do płacenia świadczeń na rzecz dziecka lub byłego małżonka nie wywiązuje się ze swojego obowiązku. Taka osoba naraża się na różne sankcje, takie jak egzekucja komornicza, wpis do rejestru dłużników, a nawet kara pozbawienia wolności. Jednak czy istnieje jakiś termin, po którym roszczenia alimentacyjne ulegają przedawnieniu? Czy osoba uprawniona do alimentów może dochodzić ich w dowolnym czasie? Odpowiedź na te pytania nie jest jednoznaczna i zależy od kilku czynników.
Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych w świetle prawa
Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, roszczenia alimentacyjne przedawniają się po upływie 10 lat od dnia, w którym powstało prawo do ich dochodzenia. Oznacza to, że osoba uprawniona do alimentów może wystąpić z powództwem o zapłatę zaległych świadczeń w ciągu 10 lat od dnia, w którym osoba zobowiązana do ich płacenia nie wywiązała się ze swojego obowiązku. Jeśli jednak osoba uprawniona do alimentów nie skorzysta z tego prawa w wyznaczonym terminie, to traci możliwość dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej.
Jednak należy pamiętać, że przedawnienie roszczeń alimentacyjnych nie oznacza, że osoba zobowiązana do ich płacenia jest zwolniona z obowiązku. Zgodnie z art. 123 Kodeksu cywilnego, przedawnienie nie działa na niekorzyść osoby uprawnionej do świadczeń, jeśli osoba zobowiązana do ich płacenia uchyla się od spełnienia świadczenia w sposób podstępny lub rażąco sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Oznacza to, że jeśli osoba zobowiązana do płacenia alimentów celowo ukrywa się przed wierzycielem, zmienia miejsce zamieszkania, pracę lub majątek, to osoba uprawniona do alimentów może dochodzić swoich roszczeń pomimo upływu terminu przedawnienia.
Jak dochodzić zaległych alimentów?
Jeśli osoba uprawniona do alimentów chce dochodzić zaległych świadczeń od osoby zobowiązanej do ich płacenia, to musi zwrócić się do sądu z powództwem o zapłatę. W powództwie należy wskazać wysokość zadłużenia alimentacyjnego, okres, za który się je dochodzi, oraz podstawę prawną roszczenia. Ponadto, należy dołączyć dowody potwierdzające istnienie obowiązku alimentacyjnego, takie jak orzeczenie sądu, umowa alimentacyjna lub akt urodzenia dziecka. Jeśli sąd uzna roszczenie za zasadne, to wyda wyrok nakazujący zapłatę zaległych alimentów. Wyrok ten może być następnie podstawą do wszczęcia egzekucji komorniczej.
Jak uniknąć zadłużenia alimentacyjnego?
Zadłużenie alimentacyjne to nie tylko problem prawny, ale także moralny i społeczny. Osoba zobowiązana do płacenia alimentów powinna zdawać sobie sprawę, że nie płacąc świadczeń, szkodzi nie tylko sobie, ale także osobie uprawnionej do nich, która często jest w trudnej sytuacji życiowej i materialnej. Dlatego najlepszym sposobem na uniknięcie zadłużenia alimentacyjnego jest regularne i terminowe płacenie świadczeń, zgodnie z ustalonymi kwotami i terminami. Jeśli jednak osoba zobowiązana do płacenia alimentów napotka na trudności finansowe, które uniemożliwiają jej spełnienie obowiązku, to powinna jak najszybciej skontaktować się z osobą uprawnioną do alimentów i próbować wypracować rozwiązanie, które będzie satysfakcjonujące dla obu stron. Możliwe jest także wystąpienie do sądu z wnioskiem o zmianę wysokości alimentów, jeśli nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na potrzeby osoby uprawnionej do alimentów lub możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej do ich płacenia
